17-1. 分ける・押さえる（手の機能）: Phân loại & nắm giữ (Chức năng đôi tay)

日本語には「分別 ができる」という表現がある。   この分別 はどのようにしてでき上がる のだろうか。   それは、直立 して自由に使えるようになった二本の手によってである。   言葉による思考 や推論 が発達する以前に 、子供は既に手によって分別 ができる。  人間の手は、脳 よりも一足先に 分別 し、考えるのである。 

Nihongo ni wa `bunbetsu ga dekiru' to iu hyōgen ga aru. Kono bunbetsu wa dono yō ni shite dekiagaru nodarou ka. Sore wa, chokuritsu shite jiyū ni tsukaeru yō ni natta nihon no te ni yottedearu. Kotoba ni yoru shikō ya suiron ga hattatsu suru izen ni, kodomo wa sudeni te ni yotte bunbetsu ga dekiru. Ningen no te wa, nō yori mo ichi ashisaki ni bunbetsu shi, kangaeru nodearu. 

Trong tiếng Nhật, có một thành ngữ là " Có thể phân biệt được". Sự phân biệt này thì được thực hiện như thế nào nhỉ? Đó là chuyện nhờ hai tay có thể hoạt động tự do và việc đứng thẳng lên. Trước khi suy nghĩ và lập luận bằng ngôn ngữ thì trẻ con đã có thể phân biệt nhờ vào hai tay rồi. Tay người thì nhận biết, phân biệt sớm hơn não một bước.

 

  　立って歩き始めた子供は、身の回り のあらゆる 物に興味を持ち 、手で触れて回る 。  平らな 物、でこぼこ のある物、砕ける 物、ちぎれる 物、音を立てる 物、無言 の物、ぬれている 物、乾いている 物、触ると快い 物、不快な 物。   こうして 子供の手は、触覚 によって物の性質を知り、微妙な 差異 を分別 する。   赤ん坊の段階 では自分と物とは区別されなかった。   即ち、物を分けることがなかったから、分かることもなかった。   分かるとは分けることなのだ。 
Tatte aruki hajimeta kodomo wa, minomawari no arayuru mono ni kyōmi o mochi,-te de furete mawaru. Tairana mono, dekoboko no aru mono, kudakeru mono, chigireru mono, otowotateru-mono, mugon no mono, nurete iru mono, kawaite iru mono, sawaru to kokoroyoi mono, fukaina mono. Kōshite kodomo no te wa, shokkaku ni yotte mono no seishitsu o shiri, bimyōna sai o bunbetsu suru. Akanbō no dankaide wa jibun to mono to wa kubetsu sa renakatta. Sunawachi,-mono o wakeru koto ga nakattakara, wakaru koto mo nakatta. Wakaru to wa wakeru koto na noda. 

Trẻ con bắt đầu đứng lên và tập đi thì hứng thú với tất cả mọi vật xung quanh mình, sẽ sờ mọi thứ bằng tay. Vật bằng phẳng, vật gồ ghề, những mảnh vỡ, những vật bị rách, vật phát ra âm thanh, vật vô ngôn, vật ướt, vật khô, vật sờ thấy dễ chịu, vật sờ thấy khó chịu. Tay của trẻ  khi làm thế này thì biết được tính chất của vật nhờ vào xúc giác, phân biệt được những điểm  dị biệt vi tế. Ở giai đoạn ấu thơ, trẻ con không tách biệt được vật với mình. Có nghĩa là vì không phân loại sự vật được nên cũng không có sự hiểu biết. Hễ hiểu thì biết phân loại vậy.

 

  　手で分けること、ここには既に植物学 や解剖学 などの根源 がある。   植物学者は、野山 を歩き回って 、植物という 植物を採集 し、根気よく 分類 する。   解剖学 は、人体 の内臓 を切り分け 、細かい 部分にまで分け入る 。   こうした科学的 行為 も、さかのぼって みると、幼児 の歩行 と手の運動に源 があるように思える 。   人は、科学というと、すぐ厳密な 論理 、法則 を思い浮かべる 。   それは確かに正しいが、本来は 物に対する子供の情熱 であることを忘れてはならない 。   しかも、それは、美 の探究 と同様に 、きわめて根源的な 情熱 である。 

 Te de wakeru koto, koko ni wa sudeni shokubutsu-gaku ya kaibō-gaku nado no kongen ga aru. Shokubutsu gakusha wa, noyama o arukimawatte, shokubutsu to iu shokubutsu o saishū shi, konki yoku bunrui suru. Kaibō-gaku wa, jintai no naizō o kiriwake, komakai bubun ni made wakeiru. Kōshita kagaku-teki kōi mo, sakanobotte miru to, yōji no hokō to te no undō ni minamoto ga aru yō ni omoeru. Hito wa, kagaku to iu to, sugu genmitsuna ronri, hōsoku o omoiukaberu. Sore wa tashika ni tadashīga, honrai wa mono ni taisuru kodomo no jōnetsudearu koto o wasurete wa naranai. Shikamo, soreha,-bi no tankyū to dōyō ni, kiwamete kongen-tekina jōnetsudearu.

Chuyện mà phân loại được sự vật bằng tay, ở điểm này thì có cội nguồn như thực vật học và giải phẫu học. Nhà thực vật học thì sẽ đi khắp sơn địa để hái lượm thực vật và kiên nhẫn phân loại. Giải phẫu học thì cắt nhỏ những bộ phận của cơ thể người, đi vào phân tách tận cùng những phần nhỏ nhất. Những hành vi có tính khoa học như thế này, thử dõi tìm căn nguyên thì có thể nghĩ là  bắt nguồn từ hoạt động của tay và bước đi của thời ấu nhi. Người ta, hễ nói về khoa học là nghĩ ngay đến những phép tắc và lý luận nghiêm nhặt. Hơn nữa, như trong việc theo đuổi cái đẹp, đó là một niềm đam mê rất cơ bản.